قدیمی 13-05-2010, 10:36 AM   #1
melina
(کاربر باتجربه)
 
melina آواتار ها
 
تاریخ عضویت: May 2010
محل سکونت: tehran
نوشته ها: 81
Pharmacy Icon ویژگی های فضای معماری مدارس

ویژگی های فضای معماری مدارس


پیش از اسلام دو عامل مهم اداری و مذهبی موجب پیدایش فضاهای آموزشی بوده است آموزش علوم اداری و مذهبی در همه دوره ها از یکدیگر متمایز نبوده حتی در بعضی از زمانها همچون دوره ساسانی ها در یک فضا و به وسیله موبدان صورت می گرفت . آموزش بیشتر جنبه طبقاتی داشت و فقط گروهها و قشر های خواص می توانستند از آن بهره بگیرند . فضاهای آموزش نیز اغلب در مجاور مراکز اداری و سلطنتی یا مراکز مذهبی جای داشته اند پس از ورود اسلام به ایران دو عامل مهم یعنی نخست افزایش و گسترش منابع فقه و علوم مذهبی و کارکردهای اجتماعی آن و دوم رغابت های مذهبی - سیاسی موجب تکوین مدرسه ها شد . خواجه نضام الملک نخستین کسی بود که برای مبارزه با اسماعیلیان و دیگر گروه های رغیب تعداد قابل ملاحضه ای مدرسه با تشکیلات منظم احداث کرد که از نام او نظامیه نامیده شداند فضای معماری مدارس همزمان با تحولی که در معماری مسجد و دوره سلجوقیان به وجود آمد دگرگون شد و به شکل چهار ایوتن در آمد . طرح چهار ایوان که حداقل از دوره اشکانیان به کار می رفت و شناخته شده بود چنام مورد استقبال قرار گرفت که خارج از مرزهای ایران مورد بهره برداری قرار گرفت . طرح مدارس مهم را در یک طبقه بندی کلی می توان به مدارس دو ایوانی و چهار ایوانی و شبهه چهار ایوانی یا دو محوری تقسیم کرد اما در مجموع تنوع طرح های مدارس فراوانند .اغلب مدارس بزرگ در امتداد یا جوار بدنه بازار و راسته های اصلی شهر احداث می شوند

** هر فضای معماری تحت تاثیر عوامل متعددی از جمله عوامل جغرافیایی و اغلیمی مصالح و فن ساخنتمان کارکردها و عناصر ویژه سنت ها و ارزشهای فرهنگی خلاقیت و ابتکار معمار شکل می گیرد .
نقش هر یک از عوامل مذکور در شکل گیری یک اثر معماری همواره یک اندازه و یکسانی نیست بلکه مجموعه شرایطی که یک اثر معماری تحت تاثیر آن خلق می شود نقش هر یک از عوامل مذکور را تعیین می کند هر فضای معماری به خصوص فضای معماری مدارس باید در برابر خصوصیات جغرافیایی و اقلیمی بتواند شرایط مساعدی برای پاسخ گویی به نیازهای انسانی فراهم آورد به این دلیل که عموم فضاهای معماری واقع در نواحی گرم و خشک کشور درون گرا ساخته شده اند . مصالح و فن ساختمان نیز از عوامل بسیار مهم در نحوه ی شکل گیری فضاهای معماری به شمار می رود کمبود چوب و سنگ در نواحی مرکزی و جنوبی وجود موریانه و قدر ت کم چوبهای بومی .
برا ی پوشش دهانه های بزرگ معماران ایرانی را وادار به استفاده از قوسهای جناقی برای پوشش دهانه هایی می کرد که با خشت خام یا پخته به صورت هلالی یا ضربی ساخته می شد . انواع پوششها مانند طاق و گنبد و کاربندی هر کدام در جای خود برای تامین کارکرد معین مورد استفاده قرار می گرفت . مثلا برای فضاهای بزرگ مانند مسجد واقع در مسجد و یا محل تدریس (مدرس) از گنبد استفاده می کردند شکل نهایی و هویت کلی هر فضای معماری بیشتر با کار کردهای ویژه آن معین می شود یکی از مهمترین عناصر فضای یک مدرسه هجره های آن است که مهمترین نقش را در تکمیل شکل نهایی فضای کاربردی آن بر عهده دارند قرار گرفتن هجره ها در چهار جهت بنا موجب تکمین سیمای خاص قرار گرفته است . ایوانها با مدرس های واقع در مدرسه ها نیز هر کدام اغلب به تعین هویت مدرس متمایز ساختن آن از سایر بناها یاری می کند .
عناصر فضای کارکردی مدارس عبارتند از : هجره ٫ مدرس ٫ کتابخانه ٫ مسجد ٫ اتاقهای خادم و چراغ دار و آب کش ٫سرویسهای بهداشتی و تعداد محدودی از مدارس بزرگ د رگذشته مانند مدرسه مستنصریه حمام نیز داشته اند در یک مدرسه ی بزرگ یا متوسط برای هر یک از کار کردهای مذبور فضایی ویژه با خصوصیات کالبدی مناسب در نضر گرفته می شد . اما در مدارس کوچک کمتر توجه می شد .
** نحوه قرار گیری عناصز فضایی کارکردی مدارس اغلب به این ترتیب عبارتند از : در چهار جهت پیرامون حیاط مرکزی قرار گرفته اند شکل حیاط به صورت مستطیل کشیده یا نزدیک به مربع است ورودی مدرسه در یک سوی محوریکه از وسط دو ضلع و مرکز مستطیل می گذرد قرار دارد فضایی که در سوی دیگر محور مذکور یعنی روبروی فضای ورودی قرار می گرفته به کار کردی غیر از هجره مانند گنبد خانه ٫مدرس ٫ مسجد مدرسه ٫ کتابخانه اختصاص می یافته است در عموم مدارس متوسط و بزرگ حوضی در وسط حیاط و چهار باغچه بزرگ در چهار گوشه حیاط ساخته شده اند . سرویسها ی بهداشتی همه مدارس در محلی دور از دید و در پشت هجره ها قرار داده شده است و دسترسی به آنها اغلب از راهرو ها یا حیاطهای کوچکی که در گوشه های حیاط اصلی وجود دارد تامین شده است دسترسی به طبقات بالا در مدارس دو طبقه با پله هایی صورت میگرفته که در چهار طرف حیاط و یا در دو سوی ایوانها قرار داشته محل پله ها در هیچ کدام از مدارس به گونه ای نیست که در هنگام ورود به حیاط در نگاه اول به چشم دیده شود در اغلب مدارس هر هجره ایوانی داشت و دسترسی به هجره های واقع در حیاط هم کف بیشتر از داخل حیاط صورت می گرفت
melina آنلاین نیست.   پاسخ با نقل قول
پاسخ

برچسب ها
فضاهای آموزشی, ویژگی های فضای معماری مدارس, عناصز فضایی کارکردی مدارس


کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)
 
ابزارهای موضوع
نحوه نمایش

مجوز های ارسال و ویرایش
شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
شما نمیتوانید فایل پیوست در پست خود ضمیمه کنید
شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید

BB code هست فعال
شکلک ها فعال است
کد [IMG] فعال است
کد HTML غیر فعال است

انتخاب سریع یک انجمن

War Dreams    Super Perfect Body    Scary Nature    Lovers School    Winner Trick    Hi Psychology    Lose Addiction    Survival Acts    The East Travel    Near Future Tech    How Cook Food    Wonderful Search    Discommend

Book Forever    Electronic 1    Science Doors    The Perfect Offers    Trip Roads    Travel Trip Time    Best Games Of    Shop Instrument    Allowedly


All times are GMT. The time now is 12:55 PM.


کپی رایت © 1388 . کلیه حقوق برای وبگاه حرف روز محفوظ است