تحولی نوین در طراحی مدرسه

[melina]

رویكردی نو در طراحی مدرسه

The New Approach in School Design


لوئی كان (Louis I Kahn) واژه مدرسه را چنین تعریف می­كند:

"تمام مكان­هایی كه انسان برای تامین خواسته خود در فراگیری، از آنها استفاده می­كند مدرسه نام دارد و این مكان­ها، تنها برای یادگیری و آموختن عقاید و نظریات نمی­باشند بلكه برای فهم و ادراك دلایل وجود هر چیز و مناسبت­های دو جانبه و روابط بین انسان و طبیعت نیز مورد استفاده قرار می­گیرند."

به اعتقاد بسیاری از اندیشمندان، معماری با قدمتی به اندازه تاریخ انسان، به عنوان بخش مهمی از فرهنگ، نقش اساسی در شكل­گیری و تكامل بشر بر عهده دارد. در این میان، معماری فضاهای آموزشی كه دوره زمانی نسبتا طولانی­تری از عمر انسان­ها را در خود جای می­دهند، سهم بسزایی در این روند دارند. چراكه ویژگی­های خاص محیطی متاثر از هر دو مقوله معماری و آموزش نظیر نور، رنگ و ...، به­ویژه تاثیر فضای آموزشی بر كیفیت آموزش و رفتار دانش­آموزان و معلمان، سبب رابطه­ای بسیار تنگاتنگ میان معماری و آموزش شده است. والتر گروپیوس (Walter Gropius) در این مورد می­گوید: "اگر محیط آموزشی بخواهد زمینه­ای ثمربخش برای نسل آینده باشد، محیط و ساختمان­هایش می­بایست خلاقه باشند، نه تقلید شده. محیطی محرك برای آزادكردن اندیشه و بیان خلاقه، به همان اندازه روش تدریس دارای اهمیت است."

گروه معماری Future Systems كه در سال 1979 توسط Jan Kaplickyو Amanda Levete شكل گرفته است و در طرح­های خود عمدتا رویكردی تكنولوژیكی همراه با نگاهی به طبیعت را دنبال می­كنند، پروژه­ای تحت عنوان World Classrooms را در راستای ایجاد شرایط محیطی جدیدی برای آموزش و یادگیری، فارغ از پیچیدگی­های سنتی مراكز آموزشی و مدارس، طراحی نموده­اند. آنها معتقدند كه: "كیفیت محیطی كه فرد در آن آموزش می­بیند یعنی عواملی چون فضا، رنگ، نور و صدا، و میزان لذت وی از آن فضا، بر كیفیت یادگیری موثر است."

همچین آنها در خصوص رویكردشان در طراحی World Classrooms می­گویند:

"به نظر ما كلاس­های آینده در ضمن اینكه می­بایست برای دانش­آموزان محیطی آرام و راحت باشند، باید به آنها اجازه یادگیری به شیوه خود را نیز بدهد. برای رسیدن به این هدف، می­بایست طرح (فضای آموزشی) قادر باشد خود را با انواع شیوه­های آموزشی وفق دهد. مسلما چنین محیط آموزشی، نقش سنتی استاد ـ شاگردی را نیز به چالش می­كشد و موجب ایجاد انگیزه برای اندیشه­های خلاقانه و فراهم آوردن تجربه­های جدیدی برای همه دست اندركاران امر آموزش می­شود."

هركدام از این واحدهای آموزشی كپسول­مانند (school-capsules)، با مساحت 100 مترمربع و به همراه امكانات لازم برای یك فضای آموزشی با گنجایش حداكثر 30 نفر دانش­آموز طراحی شده­اند. پوسته بیرونی طرح از جنس GRP (Glass Reinforced Plastic) می­باشد كه با استفاده از طرح­های دانش­آموزان هر واحد، روی پوسته طراحی و نقاشی می­شود. تاكنون دو نمونه از این واحد آموزشی، یكی برای دوره ابتدایی و دیگری برای دوره دبیرستان درRichmond اجرا شده­اند.