مسکن - معماری، شهرسازی، طراحی و سایت تخصصی دکوراسیون داخلی

melina · 17-05-2010, 12:43 AM

مسکن
مفهوم مسكن علاوه بر مكان فيزيكي ، كل محيط مسكوني را نيز در بر مي گيرد كه شامل تمامي خدمات و تسهيلات ضروري مورد
نياز براي زيستن خانواده و طرحهاي اشتغال ، آموزش و بهداشت افراد است. در واقع تعريف و مفهوم عام مسكن يك واحد مسكوني
نيست بلكه كل محيط مسكوني را شامل مي شود . به عبارت ديگر مسكن چيزي بيش از يك سرپناه صرفا فيزيكي است و تمامي
خدمات و تسهيلات عمومي لازم براي زيستن انسان را شامل مي شود و بايد حق تصرف نسبتا طولاني و مطمئن براي استفاده آن
فراهم باشد .
دريافت رابطه توسعه پايدار و شهرسازي و اجزاي متشكله آن منجمله مسكن ومقولات متعدد مربوط به آن،موضوعي اساسي است
در واقع شناسايي ويژگي هاي شهر پايدار يا محيط پايدار در اقليم و فرهنگ خاص ، موضوعي است كه عدم پرداختن به آن ، امكان
توفيق در برنامه ريزي براي جزئيات آن را تقليل مي دهد . پرداختن به شاخصه هاي مسكن به عنوان كليدي ترين ابزار برنامه ريزي و
تشكيل دهنده، شالوده اصلي ان را مي توان از حساس ترين مراحل برنامه ريزي دانست. عرصه مسكن به منظور مسكوني، محيط
پيرامون آن را نيز در بر مي گيرد .
نياز به مسكن دو بعد كمي و كيفي دارد ؛ در بعد كمي نياز به مسكن ، شناخت پديده ها و اموري را شامل مي شود كه به فقدان
سرپناه و ميزان دسترسي به آن مربوط مي شود كه در واقع درجه پاسخگويي به نياز ، بدون در نظر گرفتن كيفيت آن مورد نظر است
در بعد كيفي مسائل و پديده هايي مطرح مي شوند كه به بي مسكني ، بد مسكني و تنگ دستي ارتباط دارند و آنچه مطرح است
نوع و شكل نياز است .

شاخص هاي كيفيت مسكن

به طور كلي عواملي در مسكن وجود دارد كه كيفيت را تعريف مي كنند . اينگونه عوامل در مقياس محله به شرح زير هستند :
1 ـ فرم مطلوب مسكن
2 ـ استحكام مسكن
3 ـ امنيت مسكن
4 ـ ايمني ، راحتي و ميزان دسترسي و نيز فاصله مناسب ساكنان به تسهيلات و خدمات كالبدي محله
5 ـ دسترسي به طبيعت و فضاهاي سبز باز
6 ـ تأمين تجهيزات و تاسيسات ( زير ساخت ها ) مورد نياز مسكن
7 ـ همجواري مسكن با كار بري هاي سازگار
اين عوامل هفتگانه از مهم ترين معيارها و شاخص ها در تعريف و تبيين كيفيت مناسب مسكن هستند كه توجه به آنها در ساخت
و ساز ، انجام تمامي فعاليت هاي زندگي ساكنان را به سهولت و كارايي مطلوب امكان پذير ساخته و كمكي در جهت يافتن حيات
زندگي پايدار شهري و ساخت و شكل مناسب براي شهر و مناطق شهري محسوب مي شوند.

فرم مطلوب مسكن

مسكن يكي از نيازهاي اصلي انسان است ، از اين رو به منظور تامين آن و رسيدن به فرم مطلوب بايستي 5 عامل اساسي را
مدنظر قرار داد كه عبارتند از : زمين ، منابع مالي ، نيروي انساني و فن آوري ، مصالح ساختماني و مديريت و نظارت .
زمين و چگونگي ( وسعت و شكل قطعات) آن تعيين كننده فرم مسكن است ، همچنين نيروي انساني ،تعيين كننده كيفيت ساخت
و ساز و چگونگي استفاده از مصالح ونوع آن موثر است.به منظور حركت صحيح عوامل در سه راس مثلث و برقراري ارتباط مابين آنها
مديريت وكنترل صحيص وقوانين مدون مورد نياز است،هماهنگي تمامي اين عوامل موجب رسيدن به فرم مطلوب مسكن و بالا بردن
سطح ارتقاي كيفي مي شود .

استحكام مسكن

رعايت مسائل فني و اصول و قضاوت مهندسي در طراحي و اجراي سازه ها بايستي همواره مدنظر مهندسان و معماران باشد ،
بررسي مصالح ساختماني مقاوم ، شناسايي گسل هاي موجود ، شيوه هاي مقاوم سازي و لزوم تجديد نظر در آئين نامه ها و
مقررات ، كاملا محسوس است . علاوه بر مسائل فوق ، با آشنايي مهندسان به تكنيك هاي مقاوم سازي مدرن و به روز كردن
اطلاعات مهندسان ، مي توان الگوهاي مقاوم ، ارزان و مناسب طراحي كرد .
امنيت مسكن
امنيت ، در واقع حفاظت از مسكن و وسايل آن در مقابل عوامل مستقيم و غير مستقيم است كه موجب ضرر رساندن به مسكن و
در واقع عدم امنيت آن مي شود و عوامل مستقيم كه امنيت را به خطر مي اندازد شامل دزدي ، آتش سوزي و ... هستند . عوامل
غير مستقيم نيز ، آلوده كردن آب ، هوا و زمين است . البته در اين مقوله مي توان از عوامل طبيعي همچون سيل ، زلزله ، طوفان
حركت ماسه هاي روان و ... نيز نام برد كه تمامي اين عوامل مخل امنيت مسكن و ساكنان آن است و در واقع بر كيفيت مسكن
تأثير سوء مي گذارد ، پس معيار مصونيت در مقابل سوانح طبيعي از ديگر عوامل مطرح است . مقوله ديگري كه در امنيت بايستي
مدنظر قرار گيرد ، امنيت نحوه تصرف مسكن است . امنيت نحوه تصرف سبب مي شود كه خانوار ساكن در واحد مسكوني ، از نظر
دورنماي سكونت خود احساس ايمني كند و اين امرآسايش رواني بيشتري براي آنها ايجاد مي كند .

ايمني ، راحتي و ميزان دسترسي

در نظر گرفتن تسهيلات و خدمات مناسب ، موجب افزايش سطح ارتقاي بهداشت مسكن و در نتيجه سلامتي ساكنان آن مي شود
از جمله عوامل موثر در اين مقوله را مي توان درصد برخورداري واحد هاي مسكوني از يك ، دو و سه اتاق خواب، ميزان برخورداري از
خدمات اساسي همچون شبكه برق سراسري ، گاز لوله كشي ، تسهيلات آشپزخانه ، تلفن ، كولر، سيستم فاضلاب و ... دانست

دسترسي به طبيعت و فضاهاي سبز باز

مي توان گفت فضاي سبز از مهم ترين ابزارهاي دستيابي به توسعه پايدار است ؛بايد توجه داشت كه افزايش جمعيت نياز به تامين
فضاي سبز عمومي را افزايش مي دهد . با همه اهميتي كه فضاي سبز مفيد در محلات شهري دارد ، بايد اين واقعيت را پذيرفت كه
اهميت حياتي فضاي سبز را نبايد در رويارويي با ديگر كاربري هاي حياتي شهري قرار داد . به طور كلي بايد رابطه و تناسبي معقول
بين فضاهاي ساخته شده و فضاهاي طبيعي در محلات شهري وجود داشته باشد . فضاهاي سبز در زندگي شلوغ ، پيچيده و ناآرام
شهرها ، گويي تنها عنصر آرامش بخش و پالاينده هستند.استفاده از درخت و فضاهاي سبز بايد به عنوان جزء لاينفك طراحي فضاي
محلات شهري مورد توجه طراحان قرار گيرد .
هر گياه سبز هر چند كوچك ، نقش خود را در تلطيف هوا ، گرفتن غبار آن ، ايجاد آرامش بصري ـ رواني ، رفع آلودگي صوتي ، توليد
اكسيژن مورد نياز شهروندان ، سايه و ... ايفا مي كند . فضاهاي سبز در محلات ، منظر محله را بهبود مي بخشند ، باعث زيبايي
محيط مي شوند ، نقش پالايشي دارند ، باعث افزايش رطوبت و كاهش دماي هوا مي شوند ، سهم مهمي در بر آورده كردن نياز
تفريحي و تفرجي ساكنان محله دارند و ..
به طور كلي استفاده از درخت بخصوص براي بالا بردن كيفيت فضاهاي كالبدي، مكمل سكونت يا به عبارتي موقعيت نسبي مسكن
مي بايست مورد توجه قرار گيرد .

زير ساخت هاي مورد نياز مسكن

تأسيسات و زير ساخت هاي شهري ، طيف وسيعي از عناصر شهري را كه اكثرا احداث شده ،ثابت و ساختماني اند ، دربرمي گيرد.
در نگاهي كلي ،مي توان زير ساخت هاي شهري را در زمينه هاي مختلف سكونت ، فعاليت ، استراحت ، فراغت و به طور كلي بالا
بردن كيفيت زندگي شهري بر عهده دارند . به عبارتي ، مجموعه عناصر فيزيكي موجود و لازمي كه كاركردهاي مختلف شهري را
ميسر مي سازند و باعث تركيب و تشكيل فضاهاي شهري مي شوند ، زير ساخت شهري ناميده مي شوند .
تأسيسات زير بنايي در محلات شهري در راس مسائل كيفي زندگي است .تأسيسات و زيرساخت هاي شهري از معيارهاي اصلي
بررسي و تعريف شهر سالم است .مقوله تأسيسات زير بنايي شهري مستقيما با كيفيت سكونت شهري ارتباط مي يابد و مفاهيم
متفاوتي همچون سرپناه ، خانه و مسكن را پيش مي آورد ؛ در مقايسه اينها با هم،فرق سرپناه با خانه مشخص مي شود .سرپناه
صرفا انسان را از عوامل طبيعي محافظت مي كند ، ولي فاقد مشخصات لازم براي تامين آسايش و پاسخگويي به نيازهاي مختلف
است .خانه هم از نظر طراحي و هم از نظر فيزيكي مي تواند كامل باشد و نيازهاي انسان و خانوار را در داخل فضاي خود تامين كند.
اما براي اينكه خانه به مسكن يا محيط مسكوني تبديل شود ، بايد شرايطي ديگر هم داشته باشد . حلقه اتصال خانه به مسكن
تاسيسات زير بنايي و تجهيزات شهري است، يعني چنانچه شبكه فاضلاب براي محيط مسكوني تاسيس نشود، يا دسترسي خانه
به محل كار يا به محل ساير فعاليت هاي اجتماعي به نحو درست تاسيسات زير بنايي تبديل كننده خانه به مسكن است .
بدين ترتيب ، ملاحظه مي شود كه تاسيسات شهري را تشكيل مي دهند كه زمينه و بستر مناسبي را براي كاركردهاي مختلف
اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي محلات فراهم ساخته ، موجب آسايش و راحتي ساكنان محلات شهر مي شوند .

همجواري با كاربري هاي سازگار

به طور كلي كاربري هايي كه در حوزه نفوذ يكديگر قرار مي گيرندبايد از نظرسنخيت وهمخواني فعاليت بايكديگر منطبق بوده، موجب
مزاحمت و مانع انجام فعاليت يكديگر نشوند .
عمده ترين تلاش شهرسازي ، بايد جدا سازي كاربري هاي ناسازگار باكاربري مسكوني درمحلات شهري باشد.كاربري هايي كه دود
بو ، صدا و شلوغي توليد مي كنند ، بايد از كاربري هاي ديگر ، بويژه كاربري مسكوني ، فرهنگي و اجتماعي جدا شوند.اين جدايي
دود مطللق نيست ، بلكه در برخي مواقع مي توان با تمهيداتي ، اثرات سو ء كاربري ها ، فاكتورهاي هزينه ، سود و خود بسندگي
نسبي آنها مورد نظر قرار مي گيرد .
جدايي فضايي عملكردها فقط به فعاليت هاي شخصي نظير كشتارگاه،چرم سازي وفلزكاري اختصاص ندارد،بلكه درموردكاربري هاي
كوچك مزاحم نيز صدق مي كند ( مانند يك مغازه چوب بري يا در و پنجره سازي و حتي يك دكه فروش نفت در يك محله مسكوني كه
امكان دارد مورد اعتراض ساكنان آن محل قرار گيرد

17-05-2010, 12:43 AM	#1
melina (کاربر باتجربه) تاریخ عضویت: May 2010 محل سکونت: tehran نوشته ها: 81	مسکن مسکن مفهوم مسكن علاوه بر مكان فيزيكي ، كل محيط مسكوني را نيز در بر مي گيرد كه شامل تمامي خدمات و تسهيلات ضروري مورد نياز براي زيستن خانواده و طرحهاي اشتغال ، آموزش و بهداشت افراد است. در واقع تعريف و مفهوم عام مسكن يك واحد مسكوني نيست بلكه كل محيط مسكوني را شامل مي شود . به عبارت ديگر مسكن چيزي بيش از يك سرپناه صرفا فيزيكي است و تمامي خدمات و تسهيلات عمومي لازم براي زيستن انسان را شامل مي شود و بايد حق تصرف نسبتا طولاني و مطمئن براي استفاده آن فراهم باشد . دريافت رابطه توسعه پايدار و شهرسازي و اجزاي متشكله آن منجمله مسكن ومقولات متعدد مربوط به آن،موضوعي اساسي است در واقع شناسايي ويژگي هاي شهر پايدار يا محيط پايدار در اقليم و فرهنگ خاص ، موضوعي است كه عدم پرداختن به آن ، امكان توفيق در برنامه ريزي براي جزئيات آن را تقليل مي دهد . پرداختن به شاخصه هاي مسكن به عنوان كليدي ترين ابزار برنامه ريزي و تشكيل دهنده، شالوده اصلي ان را مي توان از حساس ترين مراحل برنامه ريزي دانست. عرصه مسكن به منظور مسكوني، محيط پيرامون آن را نيز در بر مي گيرد . نياز به مسكن دو بعد كمي و كيفي دارد ؛ در بعد كمي نياز به مسكن ، شناخت پديده ها و اموري را شامل مي شود كه به فقدان سرپناه و ميزان دسترسي به آن مربوط مي شود كه در واقع درجه پاسخگويي به نياز ، بدون در نظر گرفتن كيفيت آن مورد نظر است در بعد كيفي مسائل و پديده هايي مطرح مي شوند كه به بي مسكني ، بد مسكني و تنگ دستي ارتباط دارند و آنچه مطرح است نوع و شكل نياز است . شاخص هاي كيفيت مسكن به طور كلي عواملي در مسكن وجود دارد كه كيفيت را تعريف مي كنند . اينگونه عوامل در مقياس محله به شرح زير هستند : 1 ـ فرم مطلوب مسكن 2 ـ استحكام مسكن 3 ـ امنيت مسكن 4 ـ ايمني ، راحتي و ميزان دسترسي و نيز فاصله مناسب ساكنان به تسهيلات و خدمات كالبدي محله 5 ـ دسترسي به طبيعت و فضاهاي سبز باز 6 ـ تأمين تجهيزات و تاسيسات ( زير ساخت ها ) مورد نياز مسكن 7 ـ همجواري مسكن با كار بري هاي سازگار اين عوامل هفتگانه از مهم ترين معيارها و شاخص ها در تعريف و تبيين كيفيت مناسب مسكن هستند كه توجه به آنها در ساخت و ساز ، انجام تمامي فعاليت هاي زندگي ساكنان را به سهولت و كارايي مطلوب امكان پذير ساخته و كمكي در جهت يافتن حيات زندگي پايدار شهري و ساخت و شكل مناسب براي شهر و مناطق شهري محسوب مي شوند. فرم مطلوب مسكن مسكن يكي از نيازهاي اصلي انسان است ، از اين رو به منظور تامين آن و رسيدن به فرم مطلوب بايستي 5 عامل اساسي را مدنظر قرار داد كه عبارتند از : زمين ، منابع مالي ، نيروي انساني و فن آوري ، مصالح ساختماني و مديريت و نظارت . زمين و چگونگي ( وسعت و شكل قطعات) آن تعيين كننده فرم مسكن است ، همچنين نيروي انساني ،تعيين كننده كيفيت ساخت و ساز و چگونگي استفاده از مصالح ونوع آن موثر است.به منظور حركت صحيح عوامل در سه راس مثلث و برقراري ارتباط مابين آنها مديريت وكنترل صحيص وقوانين مدون مورد نياز است،هماهنگي تمامي اين عوامل موجب رسيدن به فرم مطلوب مسكن و بالا بردن سطح ارتقاي كيفي مي شود . استحكام مسكن رعايت مسائل فني و اصول و قضاوت مهندسي در طراحي و اجراي سازه ها بايستي همواره مدنظر مهندسان و معماران باشد ، بررسي مصالح ساختماني مقاوم ، شناسايي گسل هاي موجود ، شيوه هاي مقاوم سازي و لزوم تجديد نظر در آئين نامه ها و مقررات ، كاملا محسوس است . علاوه بر مسائل فوق ، با آشنايي مهندسان به تكنيك هاي مقاوم سازي مدرن و به روز كردن اطلاعات مهندسان ، مي توان الگوهاي مقاوم ، ارزان و مناسب طراحي كرد . امنيت مسكن امنيت ، در واقع حفاظت از مسكن و وسايل آن در مقابل عوامل مستقيم و غير مستقيم است كه موجب ضرر رساندن به مسكن و در واقع عدم امنيت آن مي شود و عوامل مستقيم كه امنيت را به خطر مي اندازد شامل دزدي ، آتش سوزي و ... هستند . عوامل غير مستقيم نيز ، آلوده كردن آب ، هوا و زمين است . البته در اين مقوله مي توان از عوامل طبيعي همچون سيل ، زلزله ، طوفان حركت ماسه هاي روان و ... نيز نام برد كه تمامي اين عوامل مخل امنيت مسكن و ساكنان آن است و در واقع بر كيفيت مسكن تأثير سوء مي گذارد ، پس معيار مصونيت در مقابل سوانح طبيعي از ديگر عوامل مطرح است . مقوله ديگري كه در امنيت بايستي مدنظر قرار گيرد ، امنيت نحوه تصرف مسكن است . امنيت نحوه تصرف سبب مي شود كه خانوار ساكن در واحد مسكوني ، از نظر دورنماي سكونت خود احساس ايمني كند و اين امرآسايش رواني بيشتري براي آنها ايجاد مي كند . ايمني ، راحتي و ميزان دسترسي در نظر گرفتن تسهيلات و خدمات مناسب ، موجب افزايش سطح ارتقاي بهداشت مسكن و در نتيجه سلامتي ساكنان آن مي شود از جمله عوامل موثر در اين مقوله را مي توان درصد برخورداري واحد هاي مسكوني از يك ، دو و سه اتاق خواب، ميزان برخورداري از خدمات اساسي همچون شبكه برق سراسري ، گاز لوله كشي ، تسهيلات آشپزخانه ، تلفن ، كولر، سيستم فاضلاب و ... دانست دسترسي به طبيعت و فضاهاي سبز باز مي توان گفت فضاي سبز از مهم ترين ابزارهاي دستيابي به توسعه پايدار است ؛بايد توجه داشت كه افزايش جمعيت نياز به تامين فضاي سبز عمومي را افزايش مي دهد . با همه اهميتي كه فضاي سبز مفيد در محلات شهري دارد ، بايد اين واقعيت را پذيرفت كه اهميت حياتي فضاي سبز را نبايد در رويارويي با ديگر كاربري هاي حياتي شهري قرار داد . به طور كلي بايد رابطه و تناسبي معقول بين فضاهاي ساخته شده و فضاهاي طبيعي در محلات شهري وجود داشته باشد . فضاهاي سبز در زندگي شلوغ ، پيچيده و ناآرام شهرها ، گويي تنها عنصر آرامش بخش و پالاينده هستند.استفاده از درخت و فضاهاي سبز بايد به عنوان جزء لاينفك طراحي فضاي محلات شهري مورد توجه طراحان قرار گيرد . هر گياه سبز هر چند كوچك ، نقش خود را در تلطيف هوا ، گرفتن غبار آن ، ايجاد آرامش بصري ـ رواني ، رفع آلودگي صوتي ، توليد اكسيژن مورد نياز شهروندان ، سايه و ... ايفا مي كند . فضاهاي سبز در محلات ، منظر محله را بهبود مي بخشند ، باعث زيبايي محيط مي شوند ، نقش پالايشي دارند ، باعث افزايش رطوبت و كاهش دماي هوا مي شوند ، سهم مهمي در بر آورده كردن نياز تفريحي و تفرجي ساكنان محله دارند و .. به طور كلي استفاده از درخت بخصوص براي بالا بردن كيفيت فضاهاي كالبدي، مكمل سكونت يا به عبارتي موقعيت نسبي مسكن مي بايست مورد توجه قرار گيرد . زير ساخت هاي مورد نياز مسكن تأسيسات و زير ساخت هاي شهري ، طيف وسيعي از عناصر شهري را كه اكثرا احداث شده ،ثابت و ساختماني اند ، دربرمي گيرد. در نگاهي كلي ،مي توان زير ساخت هاي شهري را در زمينه هاي مختلف سكونت ، فعاليت ، استراحت ، فراغت و به طور كلي بالا بردن كيفيت زندگي شهري بر عهده دارند . به عبارتي ، مجموعه عناصر فيزيكي موجود و لازمي كه كاركردهاي مختلف شهري را ميسر مي سازند و باعث تركيب و تشكيل فضاهاي شهري مي شوند ، زير ساخت شهري ناميده مي شوند . تأسيسات زير بنايي در محلات شهري در راس مسائل كيفي زندگي است .تأسيسات و زيرساخت هاي شهري از معيارهاي اصلي بررسي و تعريف شهر سالم است .مقوله تأسيسات زير بنايي شهري مستقيما با كيفيت سكونت شهري ارتباط مي يابد و مفاهيم متفاوتي همچون سرپناه ، خانه و مسكن را پيش مي آورد ؛ در مقايسه اينها با هم،فرق سرپناه با خانه مشخص مي شود .سرپناه صرفا انسان را از عوامل طبيعي محافظت مي كند ، ولي فاقد مشخصات لازم براي تامين آسايش و پاسخگويي به نيازهاي مختلف است .خانه هم از نظر طراحي و هم از نظر فيزيكي مي تواند كامل باشد و نيازهاي انسان و خانوار را در داخل فضاي خود تامين كند. اما براي اينكه خانه به مسكن يا محيط مسكوني تبديل شود ، بايد شرايطي ديگر هم داشته باشد . حلقه اتصال خانه به مسكن تاسيسات زير بنايي و تجهيزات شهري است، يعني چنانچه شبكه فاضلاب براي محيط مسكوني تاسيس نشود، يا دسترسي خانه به محل كار يا به محل ساير فعاليت هاي اجتماعي به نحو درست تاسيسات زير بنايي تبديل كننده خانه به مسكن است . بدين ترتيب ، ملاحظه مي شود كه تاسيسات شهري را تشكيل مي دهند كه زمينه و بستر مناسبي را براي كاركردهاي مختلف اقتصادي ، اجتماعي و فرهنگي محلات فراهم ساخته ، موجب آسايش و راحتي ساكنان محلات شهر مي شوند . همجواري با كاربري هاي سازگار به طور كلي كاربري هايي كه در حوزه نفوذ يكديگر قرار مي گيرندبايد از نظرسنخيت وهمخواني فعاليت بايكديگر منطبق بوده، موجب مزاحمت و مانع انجام فعاليت يكديگر نشوند . عمده ترين تلاش شهرسازي ، بايد جدا سازي كاربري هاي ناسازگار باكاربري مسكوني درمحلات شهري باشد.كاربري هايي كه دود بو ، صدا و شلوغي توليد مي كنند ، بايد از كاربري هاي ديگر ، بويژه كاربري مسكوني ، فرهنگي و اجتماعي جدا شوند.اين جدايي دود مطللق نيست ، بلكه در برخي مواقع مي توان با تمهيداتي ، اثرات سو ء كاربري ها ، فاكتورهاي هزينه ، سود و خود بسندگي نسبي آنها مورد نظر قرار مي گيرد . جدايي فضايي عملكردها فقط به فعاليت هاي شخصي نظير كشتارگاه،چرم سازي وفلزكاري اختصاص ندارد،بلكه درموردكاربري هاي كوچك مزاحم نيز صدق مي كند ( مانند يك مغازه چوب بري يا در و پنجره سازي و حتي يك دكه فروش نفت در يك محله مسكوني كه امكان دارد مورد اعتراض ساكنان آن محل قرار گيرد

کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)